Geschiedenis en toekomst

Het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek Seksualiteit (FWOS) is opgericht in 2004.

De reden om het FWOS op te richten was de wens om afstand te nemen van de naamgever van de Brongersma Stichting, die de rechtsvoorganger is van het FWOS. Brongersma was in zijn persoonlijke leven niet van onbesproken gedrag. Hij huldigde opvattingen over pedoseksualiteit waarmee het bestuur zich niet kon en kan verenigen.

Met het formuleren van haar eigen statuten heeft het FWOS een volstrekt eigen koers uitgestippeld. Financiering van onderzoek vanuit het FWOS is in de loop der tijd grondig gewijzigd en geprofessionaliseerd. Hierbij is gekozen de standaard van grote landelijke wetenschappelijke subsidiegevers, zoals NWO en ZonMw, te volgen. De procedures die het FWOS bestuur hanteert zijn hier rechtstreeks van afgeleid en waarborgen zo transparantie, objectiviteit, en een inhoudelijke kritische toets aan de actuele stand van zaken in de sociale wetenschappen.

Als rechtsopvolger van de Brongersma Stichting is het FWOS sinds 2006 eigenaar van het archief van Edward Brongersma dat, onder andere over zijn familie, zijn publieke en zijn politieke leven gaat. Dit archief is ondergebracht bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis en is alleen met toestemming van het bestuur van FWOS toegankelijk voor wetenschappelijk onderzoek.

Eerder was FWOS ook qualitate qua eigenaar van de persoonlijke bibliotheek van Brongersma die mogelijk elementen bevatte die als kinderpornografie geduid zouden kunnen worden. Een in 2008 ingestelde commissie van wetenschappers adviseerde om de bibliotheek toegankelijk te houden voor wetenschappelijk onderzoek. Het Openbaar Ministerie heeft dit advies overgenomen, en als voorwaarde gesteld dat NISSO deze bibliotheek ‘achter slot en grendel’ zou beheren. Er zijn nooit verzoeken voor onderzoek van de bibliotheek ontvangen en deze is nooit ingezien. In 2020 is het eigenaarschap van de bibliotheek overgedragen aan de Staat. De bibliotheek blijft tot 2070 opgeslagen bij de Dienst der Domeinen en is met toestemming van het Openbaar Ministerie toegankelijk voor wetenschappelijk onderzoek.

Sinds de oprichting heeft het FWOS 129 projectvoorstellen beoordeeld. In totaal zijn 73 onderzoekstrajecten gefinancierd. Projectvoorstellen werden en door externe wetenschappers en door het bestuur beoordeeld. De missie en visie van het FWOS, evenals de voorwaarden waaronder dit gebeurt en de samenvattingen van lopende en afgeronde onderzoeken zijn terug te vinden op deze website.

Het aantal projecten waaraan jaarlijks subsidies en beurzen voor onderzoek en implementatieactiviteiten wordt toegekend, hangt samen met beschikbare middelen in het fonds. Onze inschatting is dat op basis van het resterende bedrag het FWOS vanaf 2024 geen nieuwe subsidies kan toekennen. Voor lopende projecten zijn gelden gereserveerd. Daarmee komt het eind van het fonds in zicht en de stichting zal worden opgeheven. Het bestuur hecht aan een gedegen afronding en een transparante verantwoording zoals steeds in het jaarverslag is gebeurd.